14.07.2019

Meer denkkracht per vierkante meter

De toekomstige bouwopgave wordt een stevige uitdaging. Bundeling van denkkracht helpt de bouwwereld die uitdaging aan te kunnen. Architect Chris de Jonge aan het woord over de toekomst van architectuur.

Thumbnail
De Brug in Rotterdam: het hoofdkantoor van Unilever werd bovenop de bestaande fabriek geprojecteerd.
1/2
Thumbnail
De Timmerfabriek in Schiedam: de transformatie van dit industriële pand naar kantooromgeving werd een succes dankzij integrale benadering en nauwe samenwerking.
2/2

Chris de Jonge: “De bouwopgave wordt in de toekomst steeds gecompliceerder. Waar de ruimte nu al beperkt is, zal de noodzaak tot meervoudig grondgebruik alleen maar toenemen. Snelwegen leggen we niet meer aan in weilanden, maar ondergronds. Parkeervoorzieningen integreren we in bestaande bebouwing of benutten we voor additionele functies, zoals de aanleg van een park op de parkeergarage. 

Die toenemende urgentie tot herontwikkeling van de stad- en landschapsstructuur, maakt dat de complexiteit van ons vak toeneemt. Een ondergrondse parkeervoorziening levert bijvoorbeeld meer kwaliteit op het maaiveld, maar vraagt meer expertise. Bovendien heb je bij binnenstedelijke herbestemming te maken met combinaties van functies. Wonen, werken, recreëren, het gaat steeds meer samen. Ook mobiliteit wordt een steeds grotere uitdaging. Dit naast de hogere eisen die wij als samenleving stellen aan (brand)veiligheid, comfort, beleving, gezondheid en duurzaamheid. 

Daarnaast zet de individualisering van de maatschappij zich voort, in de ruimste zin van het woord. Maatwerk wordt de nieuwe standaard. Niet alleen in de woning- en utiliteitsbouw. Ook hypotheekverstrekkers zullen meer maatwerkoplossingen aanbieden, waardoor bedrijven en particulieren mogelijk deels kopen en deels huren. En dan krijgen architecten, maar ook andere bouwpartners, te maken met de toenemende vraag vanuit de samenleving om meer maatschappelijke verantwoordelijkheid te dragen. Ik voorspel een groei in het aantal geïntegreerde contractvormen.

Design, Build, Finance & Maintain & Operate-contracten (DBFMO) waarbij de opdrachtnemer verantwoordelijk is voor de financiering, het ontwerp en de bouw van een object, maar ook voor het onderhoud. Het gevolg van al die ontwikkelingen en de complexiteit die het met zich meebrengt, is dat we met steeds meer technisch vernuft en kwalitatief bewustzijn naar de gebouwde omgeving kijken. Het besef is doorgedrongen dat we bouwen voor de generaties na ons. Is het gebouw echt nodig? Hoe laten we het aansluiten bij de omgeving? Is er een werkelijke brede maatschappelijke behoefte? We kijken kritischer naar de daadwerkelijke opgave. 


Belang verantwoord gebruik materialen

De juiste oplossing en een hoge kwaliteit van materialen wordt in de toekomst steeds minder bediscussieerd. Het belang van verantwoord gebruik van materialen groeit. De herkomst van materialen, de CO2 footprint, het gebruik van gerecycled materiaal, de mate waarin materialen demontabel en recyclebaar zijn. Tot aan de laatste spijker wordt bewust gekeken naar de duurzaamheid en de geschiktheid van materialen. 

Dit alles betekent overigens niet dat de budgetplafonds automatisch meegroeien. Er is meer en kritischer denkkracht per vierkante meter gerealiseerd gebouw of infrastructuur nodig. Daar hebben alle spelers in de bouwketen elkaar bij nodig. In mijn beleving is er absoluut nog geen sprake van een goed geïntegreerde bouwketen. We beginnen pas. Door meer gebruik te maken van elkaars kennis en door talenten op elkaar af te stemmen, kunnen we de toekomstige bouwopgave werkelijkheid maken.”

Over de architect

Chris de Jonge is architect/partner van JHK Architecten in Utrecht. In zijn visie is architectuur de drager van ons welbevinden. Chris streeft naar optimale ruimtelijke beleving door enerzijds als ruimtekunstenaar en anderzijds als technisch vakman op te treden. JHK Architecten is een architectenbureau waar realisme en een kritische houding hand in hand gaan. Niet elk ontwerp hoeft een icoon te zijn. Het hoogste doel is dat de maatschappelijke visie van de opdrachtgever maximaal tot uitdrukking komt en fysieke werkelijkheid wordt in een goed ontworpen gebouw.